Quyền Anh có nhiều đai vô địch. Vì sao ?

Thi thoảng khi xem quyền Anh chuyên nghiệp, bạn sẽ thấy cả hai võ sĩ khi thượng đài đều được giới thiệu là đương kim vô địch thế giới. Khác biệt chỉ nằm ở chiếc đai vô địch mà họ nắm giữ. Vì sao lại thế?

4 liên đoàn cùng chung sống

Nếu như môn bóng đá đều nằm dưới sự điều hành tối cao của một cơ quan quản lý là Liên đoàn bóng đá thế giới, tức FIFA, thì quyền Anh lại không có được sự thống nhất như thế. Môn thể thao này có tới 4 hiệp hội lớn, được sự thừa nhận rộng rãi và đều sở hữu hệ thống thi đấu riêng, qua đó sẽ trao đai vô địch của riêng mình.

Cụ thể, hiện tại quyền Anh chuyên nghiệp thế giới đang có 4 liên đoàn lớn nhất là WBC (Hội đồng quyền Anh thế giới – World Boxing Council), WBO (Tổ chức quyền Anh thế giới – World Boxing Organization), WBA (Hiệp hội quyền Anh thế giới – World Boxing Association) và IBF (Liên đoàn quyền Anh quốc tế – International Boxing Federation).

Để tìm hiểu về việc quần ngư tranh thực này, cần phải ngược về giai đoạn khởi đầu của quyền Anh chuyên nghiệp, tức là những năm 1920 của thế kỷ trước. Khi ấy, những trận đấu đầy máu me của môn thể thao này là bắt đầu trở thành mỏ vàng cho rất nhiều nhà tổ chức. Các liên đoàn, ủy ban hay hiệp hội quyền Anh, vì thế, mọc lên ồ ạt như nấm sau mưa với mục đích duy nhất là tạo ra những chiếc đai vô địch của riêng mình, nhằm tạo sức hút cho những trận thượng đài do mình tổ chức.

Tuy nhiên, đến thập kỷ 60, hai liên đoàn WBA và WBC là thành công hơn cả, vượt lên các tổ chức quyền Anh khác để trở thành 2 liên đoàn có tầm vóc thế giới, được làng quyền Anh toàn cầu thừa nhận như những tổ chức chính thống của môn thể thao này.

Với sự điều hành và tổ chức thi đấu hiệu quả của WBA và WBC, quyền Anh thế giới ngày càng trở thành một lĩnh vực kinh doanh hái ra tiền. Nhưng cũng chính vì có tới 2 tổ chức mang tầm thế giới cùng sống khỏe nên hệ quả là có thêm nhiều người muốn được dự phần trong miếng bánh béo bở mang tên quyền Anh. Nhưng vì trận đấu quyền Anh chuyên nghiệp chỉ diễn ra chóng vánh, và thậm chí có thể kết thúc chỉ sau 1-2 phút nếu có tay đấm nào bị knock-out sớm, cộng thêm việc doanh thu khủng chủ yếu đến ở những trận tranh đai vô địch thế giới, nên nhu cầu tổ chức các trận đấu đỉnh cao luôn nở rộ.

Vì thế, đến thập kỷ 80 đã xuất hiện thêm 2 liên đoàn quyền Anh nữa là IBF (thành lập năm 1983) và WBO (thành lập năm 1988) vươn lên chia sẻ vai trò dẫn dắt quyền Anh thế giới, làm xuất hiên những chiếc đai vô địch mới. Và vì thế, hiện có tới 4 liên đoàn tầm cỡ thế giới cùng chia miếng bánh trị giá đến hàng tỷ USD của quyền Anh chuyên nghiệp. 

Võ sỹ Anthony Joshua từng thâu tóm cả 4 đai vô địch thế giới

18 hạng cân và vô số tên gọi

Hiện tại, quyền Anh chuyên nghiệp có tới 18 hạng cân được cả 4 liên đoàn lớn nhất là WBC, WBO, WBA và IBF thừa nhận. Bắt đầu từ hạng Atomweight (hạng nguyên tử) cho các tay đấm nặng 46,2 kg cho đến Heavyweight (hạng nặng) với số cân không giới hạn cho các võ sĩ.
Tuy vậy, trên thực tế, thì chỉ có 12 hạng cân cùng được cả 4 liên đoàn áp dụng cho hệ thống thi đấu của mình. Và với mỗi liên đoàn thì vẫn có một số tên gọi khác nhau cho một số hạng cân, chẳng hạn như tương đương với hạng Super Lightweight (siêu nhẹ) của WBA là hạng Junior Welterweight (dưới bán trung) của WBO dành cho các tay đấm có cân nặng 63,5 kg. Và một tay đấm có thể thi đấu ở nhiều hạng cân khác nhau, tùy vào số cân nặng của anh ta trong từng thời điểm khác nhau.

Dù đã có rất nhiều hạng với rất nhiều tên gọi khác nhau như vậy cho các tay đấm tranh tài, nhưng các nhà tổ chức vẫn chưa hài lòng. Quyền Anh thế giới còn hấp dẫn hơn khi xuất hiện những trận đấu thâu tóm các đai vô địch, gọi là trận Undisputed championship. Nghĩa là tay đấm đang giữ đai vô địch thế giới một hạng cân nào đó của WBO chẳng hạn, sẽ gặp người giữ đai này của IBF hoặc WBA hay WBC để phân cao thấp. Người thắng sẽ có đai của người thua và trở thành nhà vô địch của cả 2 liên đoàn quyền Anh tương ứng.